Stanowisko Ministra Środowiska w sprawie 
ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym

Przepisy ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495), zwanej dalej ustawą, stanowiącej transpozycję dyrektywy 2002/96/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz dyrektywy 2003/108/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 grudnia 2003 r. zmieniającej dyrektywę 2002/96/WE, weszły w życie w dniu 21 października 2005 r.

Ustawa określa zasady postępowania ze zużytym sprzętem w sposób zapewniający ochronę zdrowia i życia ludzi oraz ochronę środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju. Głównym celem ustawy jest stworzenie systemu gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym 
i elektronicznym.

Na wstępie chciałbym podkreślić, że uchwalona ustawa zasadniczo różni się od przedłożenia rządowego projektu ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

Poniżej przedstawiam omówienie ważniejszych przepisów ustawy wg zagadnień tematycznych.
 
1. Definicja wprowadzającego sprzęt
 
Zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 13 ustawy wprowadzającym sprzęt jest przedsiębiorca, który:

a) produkuje i sprzedaje pod własnym oznaczeniem sprzęt,

b) sprzedaje pod własnym oznaczeniem sprzęt wyprodukowany przez innego przedsiębiorcę,

c) prowadzi działalność związaną z importem lub wewnątrzwspólnotowym nabyciem sprzętu.

Przedsiębiorcą, zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz.1807, z późn. zm.) jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Powyższa ustawa definiuje działalność gospodarczą jako zarobkową działalność m.in. wytwórczą, handlową i usługową, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły. Ponadto art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, iż przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo do Ewidencji Działalności Gospodarczej, zaś spółka kapitałowa w organizacji może podjąć działalność gospodarczą przed uzyskaniem wpisu do rejestru przedsiębiorców. Zasady wpisu do rejestru przedsiębiorców określają przepisy ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 17, poz. 209, z późn. zm.). Na podstawie art. 13 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej osoby zagraniczne z państw członkowskich Unii Europejskiej i państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym - mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak przedsiębiorcy polscy, czyli tak samo jak polski przedsiębiorca, mają obowiązek wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo do Ewidencji Działalności Gospodarczej. 

Definicja wprowadzającego sprzęt ma ścisły związek z definicją wprowadzenia sprzętu, zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 14 lit a, w przypadku sprzętu wyprodukowanego w kraju, wprowadzenie sprzętu następuje z dniem wydania sprzętu z magazynu, w celu wprowadzenia go do obrotu. Jeśli mamy do czynienia z importem sprzętu, czyli przywozem sprzętu z terytorium państwa członkowskiego niebędącego członkiem Unii Europejskiej w celu wprowadzenia na terytorium kraju, wprowadzeniem sprzętu będzie dzień dopuszczenia sprzętu do obrotu na terytorium kraju z przeznaczeniem na rynek krajowy (art. 3 ust. 1 pkt 14 lit b). Natomiast w przypadku wewnatrzwspólnotowego nabycia wprowadzenie sprzętu nastąpi z dniem wystawienia faktury potwierdzającej wewnątrzwspólnotowe nabycie albo, jeżeli nie jest wystawiana - z dniem dopuszczenia sprzętu do obrotu w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej (art. 3 ust. 1 pkt 14 lit c).
 
 
2. Definicja sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zasady klasyfikowania urządzeń elektrycznych i elektronicznych
 
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 10 ustawy za sprzęt uważane są urządzenia, których prawidłowe działanie jest uzależnione od dopływu prądu elektrycznego lub od obecności pól elektromagnetycznych, oraz mogące służyć do wytwarzania, przesyłu lub pomiaru prądu elektrycznego lub pól elektromagnetycznych i zaprojektowane do użytku przy napięciu elektrycznym nieprzekraczającym 1000 V dla prądu zmiennego oraz 1500 V dla prądu stałego, zaliczone do grup sprzętu określonych w załączniku nr 1 do ustawy. Załącznik nr 1, który stanowi transpozycję załącznika IA i IB dyrektywy 2002/96/WE, wymienia 10 grup sprzętu, tj.:

1. Wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego
2. Małogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego
3. Sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny
4. Sprzęt audiowizualny
5. Sprzęt oświetleniowy
6. Narzędzia elektryczne i elektroniczne, z wyjątkiem wielkogabarytowych, stacjonarnych narzędzi przemysłowych
7. Zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy
8. Przyrządy medyczne, z wyjątkiem wszystkich wszczepianych i skażonych produktów
9. Przyrządy do nadzoru i kontroli
10. Automaty do wydawania

Ponadto w ramach każdej z powyższych grup wyróżnia się odpowiednie rodzaje sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

Należy przy tym podkreślić, że zgodnie z interpretacją Komisji Europejskiej, załącznik 1B dyrektywy 2002/96/WE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, jest załącznikiem tzw. otwartym - w stosunku do rodzajów sprzętu - i zawiera jedynie przykłady sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Tak więc, załącznik nr 1 do ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym jest również otwarty w odniesieniu do zawartych w nim rodzajów sprzętu, co oznacza, że niewymienienie danego rodzaju sprzętu w tym załączniku nie świadczy o tym, że dany sprzęt nie podlega przepisom ustawy, gdyż podstawą objęcia danego urządzenia przepisami tej ustawy będzie spełnienie przez to urządzenie przesłanek definicji sprzętu zawartej w art. 3 ust. 1 pkt 10 ustawy.

W przypadku, gdy parametry techniczne urządzenia wskazują na definicję sprzętu, a załącznik nr 1 do ustawy nie wymienia wprost rodzaju tego sprzętu należy zaklasyfikować dany sprzęt do rodzaju obejmującego pozostały sprzęt w danej grupie.