Zużyte opony są odpadem, który bardzo obciąża środowisko naturalne. Trwałość, która stanowi największą zaletę w czasie użytkowania, jest jednocześnie przyczyną trudności w zagospodarowaniu opon po zakończeniu ich eksploatacji. Opony nie ulegają rozkładowi, a ze względu na swoją objętość wymagają dużej powierzchni magazynowania i specjalnie przygotowanego terenu.

 

Zużyte opony można poddac dwóm rodzajom odzysku - recyklingowi materiałowemu i odzyskowi energetycznemu.

Recykling materiałowy polega na mechanicznym rozdrobnieniu opon. Służy to znacznemu zmniejszeniu objętości powstających odpadów. Do najbardziej popularnych sposobów rozdrabniania należy metoda mechaniczna i kriogeniczna. W pierwszej z nich stosuje się na ogół wysoką temperaturę, co niestety grozi samozapaleniem, a jednocześnie powoduje degradacje mikrocząsteczek kauczuku. W drugiej z wymienionych metod, wstępnie pocięte opony chłodzi się ciekłym azotem o temepraturze -80°C, a więc poniżej temperatury kruchości, a następnie poddaje się je rozdrobnieniu za pomocą młyna młotkowego. Tak uzyskany granulat zwiera mniej zanieczyszczeń niż ten, który powstaje w wyniku rozdrabniania mechanicznego, ale wyższe są jego koszty.

W zależności od rozmiaru cząsteczek gumy różne może być ich zastosowanie. Większe cząstki, czyli grys i granulat, po dodaniu substancji zlepiających można zastosować jako nawierzchnię bieżni, placów zabaw czy też przy produkcji elastycznej kostki brukowej albo wykładzin dźwiękochłonnych. Z kolei mączka gumowa dodawana jest do mieszanek, z których produkuje się dywaniki samochodowe, maty itp.

Materiały, wchodzące w skład kordu tekstylnego, usuwa się dzęki separacji pneumatycznej, a kord stalowy - za pomoca separacji elektromagnetycznej. W związku z tym pojawia się jednak problem zagospodarowania tych odpadów. Poza tym rozdrabnianie powoduje wysoką emisję hałasu i wymaga dużych nakładów energii. Recykling materiałowy nie usuwa również siarki i dlatego wykorzystanie powstałego w jego wyniku materiału jest ograniczone.

Przeprowadzane były próby zastosowania granulatu do produkcji nowych opon. Niestety, uzyskane w ten sposób opony odznaczały się mniejszą żywotnością. Użycie 1% domieszki surowca wtórnego powodowało spadek tego współczynnika również o 1% , a poza tym powodwało zwiększenie oporu i przez to podwyższenie zużycia paliwa.

Odzysk energetyczny polega na spalaniu opon w całości albo pociętych na mniejsze fragmenty. Dzięki temu otrzymuje się ciepło, które można wykorzystać np. w procesie wypalania klinkieru w piecach cementowych albo do wytwarzania pary w elektrociepłowniach. Dla cementowni stanowi to ważny czynnik wpływający na oszczędności finansowe, gdyż oponami można zastapić około 20% masy paliwa. Ma to również szereg zalet w porównaniu ze spalaniem węgla - zmniejsza ilośc emitowanego do atmosfery dwutlenku węgla i siarki, przy spalaniu opon nie powstaje popiół, zwiększa się także jakość wypalanego klinkieru.

Co zrobić ze zużytymi oponami?

Jeśli w swoim warsztacie, domu, firmie posiadasz zużyte opony, możesz je bezpłatnie oddać do Centrum Utylizacji Opon. Jest to organizacja odzysku, która powstała z inicjatywy głównych producentów i importerów opon obecnych na polskim rynku. Centrum odbiera opony osobowe, dostawcze i ciężarowe, również takie, które nie utrzymują swojego pierwotnego kształtu.

Warunkiem jest zebranie co najmniej 100 opon osobowych lub dostawczych albo 35 ciężarowych. Wówczas można zamówić odbiór u operatora logistycznego Centrum. Aby to zrobić należy wypełnić zgłoszenie znajdujące się na stronie internetowej i w ciągu dwóch dni operator potwierdzi datę odbioru.